Probleemjeugd steeds vaker geconfronteerd met kindermishandeling

Kinderen die gedwongen jeugdhulp krijgen hebben steeds vaker te maken met een vorm van kindermishandeling. Psychische en lichamelijke verwaarlozing worden een stuk meer genoemd.

Dat blijkt uit onderzoek naar de 1089 jongeren die vorig jaar jeugd- en gezinsbescherming kregen in Friesland. In de meeste gevallen is het gezin door de rechtbank of het Openbaar Ministerie onder toezicht gesteld omdat vrijwillige hulp niet wordt geaccepteerd of niet beklijft. Er kan ook sprake zijn van ontneming van het ouderlijk gezag of, als er een strafbaar feit is gepleegd, een jeugdreclasseringsmaatregel.

Het aantal Friese kinderen dat een van deze maatregelen heeft gekregen neemt behoorlijk af, in 2016 waren dit bijvoorbeeld nog 1375. Maar de problematiek waar de jeugd mee te maken krijgt. neemt toe. Van deze groep jeugdigen kwam ruim 65 procent in aanraking met een vorm van kindermishandeling. Dat is aanzienlijk meer dan de drie voorgaande jaren, toen dit percentage schommelde tussen 50 en ruim 57 procent.

Verklaringen: multiproblematiek en complexe scheidingen

Jeugd- en Gezinsbescherming, dat het onderzoek naar de eigen cliënten zelf heeft uitgevoerd, noemt als verklaring voor de stijging toename van multiproblematiek onder de jeugd en weerbarstigheid in de behandeling daarvan. Kinderen kunnen tegelijk te maken krijgen met bijvoorbeeld psychiatrische problematiek, verslaving, verstandelijke beperking, werkloosheid, financiële problemen, slechte woonsituatie of het ontbreken van steun. Een andere verklaring is de impact van complexe scheidingen op de kinderen, met geregeld ernstige escalaties en ouderonthechting tot gevolg.

Opvallend is dat de vorig jaar behandelde kinderen beduidend vaker geconfronteerd zijn met psychische verwaarlozing, psychische mishandeling en lichamelijke verwaarlozing. Geen troost bieden bij verdriet, kleineren en jeugdigen in kapotte kleren laten lopen worden daarbij respectievelijk als voorbeelden genoemd. Daartegenover staat dat de genoemde groep minder vaak dan voorheen te maken krijgt met seksueel misbruik.

Lokaal kunnen er flinke verschillen zijn, valt te lezen in het onderzoek cliëntprofielen 2018 .

Voor het eerst meer meerderjarigen dan dreumesen met een jeugdmaatregel

Een van de belangrijkste aanbevelingen van de rapportmakers is op tijd ingrijpen als jeugdigen met kindermishandeling te maken hebben. Vorig jaar kregen namelijk voor het eerst meer 18-plussers gedwongen jeugdhulp dan 0 tot en met 3-jarigen. Jeugd- en Gezinsbescherming spreekt van ,,een opvallende omslag". Mogelijk wordt dit veroorzaakt doordat de vrijwillige jeugdzorg sinds 2015 in handen is van de gebiedsteams van de gemeente en problemen mogelijk te laat worden gesignaleerd, zo valt er te lezen.

De meldingsbereidheid bij scholen moet vergroot worden, bevelen de onderzoekers verder aan. 'Hoe eerder onveiligheid wordt gesignaleerd, hoe eerder interventie kan volgen en verder schade voorkomen kan worden'.